2024-yilda O‘zbekiston yana gazni eksportdan ko‘ra ko‘proq import qildi va sof importyor maqomini saqlab qoldi. Import qiymat jihatdan 2,4 barobar — $1,68 milliardgacha o‘sdi. Eksport ham oshdi — $627,6 milliongacha yoki 18,4%. Xitoy esa O‘zbekiston gazini $726,26 millionga sotib olganini ma’lum qildi.
O‘zbekiston ichki gaz ishlab chiqarish hajmi kamayishi va import 1,55 mlrd dollarga yetganiga qaramay, gaz eksport qilishni davom ettirmoqda. Yil boshidan buyon xorijiy davlatlarga “ko‘k yoqilg‘i” yetkazib berish qariyb 600 mln dollarga yetdi. Xitoy 667,4 mln dollarlik o‘zbek gazini import qilganini bildirdi.
Yil boshidan buyon O‘zbekistonga gaz importi 1,36 mlrd dollarni tashkil etdi, bu 2023-yil 10 oyidagi ko‘rsatkichdan 2,4 baravar ko‘p, deya xabar berdi Statagentlik. “Ko‘k yoqilg‘i” eksporti 540,4 mln dollargacha (+17,9%) oshdi. Hukumat avvalroq 2025-yilda gaz eksportini to‘xtatish rejasini e’lon qilgan edi.
O‘zbekistonga gaz importi yanvar-sentabr oralig‘ida 1,28 mlrd dollarni tashkil etdi, bu 2023-yil to‘qqiz oyidagi ko‘rsatkichdan 3,6 barobar ko‘p, deya xabar berdi Statagentlik. “Ko‘k yoqilg‘i” eksporti 479,5 mln dollargacha (+16,5 foiz), sentabr uchun esa (bir yil avvalgidan) 2,2 baravar oshdi.
O‘zbekistonga gaz importi 1,15 mlrd dollarga yetib, 2023-yilning sakkiz oyiga nisbatan 5,7 baravarga oshdi, deb xabar bermoqda Statistika agentligi. Yil boshidan buyon “zangori olov” eksporti ham 404,8 mln dollarga (+7,1 foiz) o‘sdi, avgust oyining o‘zida bu o‘sish (yiliga) 2,4 baravar bo‘ldi.
Statistika agentligi ma’lumotlariga ko‘ra, yanvar-iyul oylarida O‘zbekistonga gaz importi 983,7 mln dollarni tashkil etgan, bu 2023-yil yetti oyiga nisbatan qariyb 5 barobar ko‘p. Yil boshidan buyon “ko‘k yoqilg‘i” eksporti 323 mln dollardan oshdi, bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan biroz kamroq.
Birinchi yarimyillikda O‘zbekistonga gaz importi 809 mln dollardan oshdi, bu 2023-yilning birinchi yarmidagi ko‘rsatkichdan 4 barobar ko‘p. “Ko‘k yoqilg‘i” eksporti iyun oyida keskin o‘sib, 181,5 mln dollarni tashkil etdi, bu may oyiga nisbatan 24 barobar ko‘p.
Yanvar-may oylarida O‘zbekistondan Xitoyga qilingan gaz eksportiga oid ma’lumotlar kamida 94 mln dollarga (2,6 marta) farq qilmoqda. “Gazeta.uz” bu bo‘yicha ikkala davlatning 2020−2024-yillarda bergan ma’lumotlarini solishtirdi va tafovut 538 mln dollarga yetganini aniqladi.
2024-yilning dastlabki to‘rt oyida O‘zbekistonga gaz importi 460 mln dollardan oshdi (aprelda — 102,6 mln dollar), bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 3 barobar ko‘p. Bu davrda “moviy yonilg‘i” eksporti 52,3 mln dollarni tashkil etdi. Yetkazib berishdagi farq 410 mln dollarga yetdi.
2024-yilning dastlabki uch oyida O‘zbekistonga gaz importi 360 mln dollardan oshdi (martda — 152,9 mln dollar), bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 2,4 barobar ko‘pdir. Bu davrda “moviy yonilg‘i” eksporti 45,4 mln dollarni tashkil etdi. Yetkazib berishdagi farq 314,8 mln dollar bo‘ldi.
Avgust oyida O‘zbekiston Xitoyga 75,27 million dollarlik gaz yetkazib berdi. Yil boshidan buyon gaz eksporti 370,57 million dollarni tashkil etdi, bu 2022-yilning shu davriga nisbatan 1,6 barobarga kam.
O‘zbekiston may oyida Xitoyga tabiiy gaz eksportini oshirdi. Qiymat jihatidan yetkazib berish 78,16 mln dollargacha oshgan, bu aprel oyiga nisbatan qariyb 2 barobar ko‘pdir. Mamlakatda gaz qazib olish hajmi esa, avval xabar qilganimizdek, pasayishda davom etmoqda.
O‘zbekiston yana Xitoyga gaz eksport qilishini boshladi. Aprel oyida gaz eksporti hajmi 40,5 mln dollargacha yetgandi.
O‘zbekiston va Xitoyning gaz eksporti bo‘yicha ma’lumotlari 159,5 mln dollarga farq qilmoqda. Energetika vaziri Xitoy statistikada turkman gazining tranzitini hisobga olganini ma’lum qildi. «Gazeta.uz» hisoblab, hatto tranzitni qo‘shganda ham statistika keskin farq qilayotganini aniqladi.
21 yanvardan boshlab O‘zbekiston Turkmanistondan gaz importini qayta tikladi, biroq hozircha gaz sovuq kunlargacha bo‘lgan bosimdan pastroq. Gaz yetkazib berish 12 yanvar kuni to‘xtatilgandi.
2022 yilda O‘zbekistonning Xitoyga quvur orqali gaz yetkazib berish hajmi 1,07 mlrd dollarni tashkil etdi, bu 2021 yilga nisbatan 33,9 foizga ko‘pdir.
O‘zbekiston noyabrda Xitoyga 39,6 mln dollarlik gaz eksport qilganini ma’lum qildi. Xitoy tomoni esa qariyb uch baravar yuqori — 114,2 mln dollarlik ko‘rsatkichni keltirdi. Davlat statistika qo‘mitasi bu farq bo‘yicha izoh berdi.
10 oy davomida O‘zbekiston 841 mln dollarga 4 mlrd kubometr gaz eksport qildi. Bu mamlakatdagi umumiy ishlab chiqarishning deyarli o‘ndan bir qismidir. Gazning deyarli butun hajmi Xitoyga yuboriladi, ammo ikki mamlakat statistikasi bir-biriga to‘g‘ri kelmayapti.
Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston mahalliy sanoatni rivojlantirish uchun gaz va paxtani eksport qilmayotganini bildirdi. O‘z navbatida, Davlat statistika qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, sakkiz oyda xorijga gaz yetkazib berish qiymat jihatdan 60,9 foizga — 645,9 mln dollarga oshgan.
Yanvar-aprel oylarida O‘zbekiston Xitoyga 132,8 mln dollarlik tabiiy gaz yetkazib berdi. Natijada mamlakat Xitoyning gaz importyorlari orasida kuchli beshlikka kirdi. Avvalroq, rasmiylar yoqilg‘i eksportin ichki bozor va qayta ishlash foydasiga qisqartirilishi haqida ma’lum qilgan edi.
Qo‘shimcha imkoniyatlardan foydalanish uchun saytda ro‘yxatdan o‘ting